Paulo Moniz Maia

Munisípiu Bobonaro

Paulo Moniz Maia

Autoridade Municipio Bobonaro

Paulo Moniz Maia | Presidente Autoridade Municipal de Bobonaro

Hare Perfil
1. Jeografia

Bobonaro mak hanesan munisípiu ida husi Timor-Leste, lokalizado iha parte oeste, ne’ebé halo fronteira ho Munisípiu Ermera ho Ainaro (este), Munisípiu Covalima (sul), Indonésia (oeste) no Munisípiu Liquiça (norte). Munisípiu referido iha postu administrativu 6 Atabae, Balibo, Bobonaro, Cailaco, Lolotoe no Maliana, ne’ebé inklui 50 suku.
Demográfikamente, Bobonaro iha total de populasaun hamutuk 99,956 (projesaun 2019) no densidade populasaun mak 72,38 ba área 1,380.82 km2. Grupu de populasaun ida ne’e, koalia lian : Tetun, Bunak no Kemak.

2. Toponímia

Hanesan mós ho munisípiu seluk, Bobonaro mós iha signifikadu próprio ba naran munisípiu nian. Naran “Bobonaro”, uluk iha tempu kolonia Portugueza mak tau naran ida ne’e. Molok Portuguses tama iha Timor, hanaran Bobonaro uza lingua Bunak no Kemak (lingua ne’ebé domina iha Distritu Bobonaro). Iha lian Bunak: “Ho”  no   “ Nalu”. “Ho” katak raan no “Nalu” katak taan/taha, ne’ebé signika: Fatin ba raan taan (moris). Iha lian Kemak: “Bobo” no “Naru”. “Bobo katak subar no “Naru” katan naruk, ne’ebé signifika: subar naruk – fatin seguru ba subar tempu naruk.

3. Istória

Movimentu resistensia timoroan nian forti tebes hasoru Portugal iha tinan 1720-1913 iha Balibo, Marobo, Cailaco no parte seluk husi Munisípiu laran. Liurai Dom Aleixo ho Xefi Lacu-Mal husi Cailaco halo rezistensia ho revolta kontra Portugueza. Revolta boot acontece iha Cailaco iha Outubru ba Dezembru tinan 1726.
Durante tempu Indonesia, populasaun Munisípiu Bobonaro barak mak sai vitima husi tinan 1975 to’o 1999. Antes forsa Indonesia mai invade Dili iha tinan 1975, sira halo invasaun iha Batugade, Balibo no Maliana iha Otubru no Novembro no depois sira halo invasaun iha Atabae.  Iha tinan 1975 forsa indonesia oho Jornalista Internasional nain lima iha Balibo, agora dadaun fatin ida ne’e sai konecidu iha mundo tomak. Iha loron 18 Octubro 1975, forsa indonesia halo asalto no fo canhoadas, bazucadas no morteiras ba Companha 20 linha iha Alto Lebos, Lolotoe hodi destroi total no Falintil barak mak mate. Iha loron 8 Setembro 1999, ema nain 47 mak militar indonesia oho iha Estasaun Policia Maliana no acontesimentu hanesan ne’e mosu mos iha Munisípiu sira seluk. Iha parte seluk, Feto Timor hamutuk ho juventude sira mos halao sira nia knaar ne’ebé importante hodi suporta resistencia liliu konaba aihan no aimoruk. Iha feto Timor oan nain rua: Regina no Maria Tapo mak konesidu iha parte gerrilha nian tanba oho ema forsa indonesia nian ho rama no baku malu.

4. Klima

Em termos de klima, durante fulan Novembro to’o Abrli tempu udan no husi fulan Maio to’o Setembro tempu bailoron ka udan uitoan no iha fulan outubro anin bot no temperatura aumenta. Ba fatin ne’ebé ho altitude boot, iha temperatura ne’ebé tuun too 15°C no udan been barak, maibe ba fatin ne’ebé altitude ki’ik nia temperatura em geral varia husi 30° to’o 35 °C no iha kalan varia husi 18° to’o 20°C no iha tempu udan, udan been menus.

5. Pontu Interese

Pontu interese husi munisípiu Bobonaro inklui Bee Manas iha Marobo, Tasi Ibun Atabae, Fonte Português iha Balibo, Ailaran Lulik iha Balibo, Foho Loelako, Mota Picigi iha Lolotoe, Blacun Waterfall iha Marobo.

Postu administrativu

  1. SERVIÇO MUNICIPAL DE ADMINISTRÇÃO E RECURSOS HUMANOS BOBONARO Diresaun Servisu Munisipal Administração no Recurso Humanu (DSARH) responsábel ba jestaun de pessoal no serviçus administrativu

  2. Misaun Servisu Finansa Munisipá mak servisu Autoridade Munisipál ne’ebé nia misaun mak atu fó apoiu tékniku no finanseiru.Apoiu administrativu ba Prezidente Autoridade Munisipál, no

  3. Seksaun IV Servisu Patrimóniu no Lojístika Munisipál Artigu 13.º Misaun Servisu Patrimóniu no Lojístika Munisipál mak servisu Autoridade Munisipál nian ne’ebé nia misaun mak

  4. Servisu Munisipál Aprovizionamentu Artigu 16.º Misaun Servisu Aprovizionamentu Munisipál mak servisu Autoridade Munisipál nian ne’ebé nia misaun mak fó apoiu tékniku no administrativu ba

  5. Diretor Planeamentu Integradu no Dezenvolvimentu Autoridade Munisipál Bobonaro Rui Bere Mau Barros Contacto: 77663522 DIPLOMA-MINISTERIAL-No-85-2023 Seksaun VI Servisu Munisipál  Planeamentu Integradu no Dezenvolvimentu Artigu 19.º Misaun

  6. Seksaun VII Servisu Munisipal Apoiu Programa Nasional ba Dezenvolvimentu Suku sira Artigu 21.º Misaun Servisu Munisipal Apoiu Programa Nasionál Dezenvolvimentu Suku mak servisu Autoridade

  7. Seksaun VIII Servisu Munisipál Apoiu ba Organizasaun Naun-Governamentál no Organizasaun Komunitária sira Artigu 23.º Misaun Servisu Munisipál Apoiu ba Organizasaun Naun-Governamentál no Organizasaun Komunitária

  8. Seksaun IX Servisu Edukasaun Munisipál Artigu 26.º. Misaun Servisu Edukasaun Munisipál mak servisu Autoridade Munisipál ka Administrasaun Munisipál ne’ebé, ho orientasaun husi Prezidente Autoridade

  9. Seksaun X Servisu Saúde Munisipál Artigu 29.º Misaun Servisu Saúde Munisipál maka servisu Autoridade Munisipál nian ne’ebé ho orientasaun husi Prezidente Autoridade Munisipál, iha

  10. Seksaun XI Servisu Seguransa Ai-han Munisípiu nian Artigu  32.º Misaun Servisu Seguransa Alimentár Munisipál mak servisu Autoridade Munisipál nian ne’ebé ho orientasaun husi Prezidente

  11. Seksaun XII Servisu Obras Públikas no Transporte Munisipál Artigu  35.º Misaun Servisu Obras Públikas no Transportes Munisipál mak servisu Autoridade Munisipál nian ne’ebé tuir

  12. Seksaun XIII Servisu Bee, Saneamentu, no Ambientál Munisípiu nian Artigu 38 Misaun Servisu Munisipál Agua, Saneamentu no Ambiente nian maka servisu Autoridade Munisipál nian

  13. Seksaun XIV Departamentu Munisípiu Agrikultura nian Artigu 41.º. Misaun Servisu Agrikultura Munisipál maka servisu Autoridade Munisipál nian ne’ebé, ho orientasaun husi Prezidente Autoridade Munisipál,

  14. Sesaun XV Servisu Munisipal ba Gestaun  Merkadu no Turizmu Artigu 44.º. Missaun Servisu Jestaun Merkadu no Turizmu Munisipál maka Autoridade Munisipál nia servisu ne’ebé,

  15. Servisu Munisipal ba Aasaun Sosial Artigu 47.º Missaun Servisu Munisipal ba Asaun Sosial mak servisu hosi Autoridade Munisipal ne’ebé, iha orientasaun hosi Prezidente hosi

  16. Seksaun XIX Ajénsia Planeamentu Munisipál Artigu 56.º. Misaun Ajénsia Planeamentu Munisipál maka servisu munisipál nian ne’ebé nia misaun, ho orientasaun husi Prezidente Autoridade Munisipál,

Planu annual

Tinan Total proposta orsamentu Anexu
No data

Orsamentu Anual Alokadu

Tinan Orsamentu Alokadu
No data
Membrus

Kunhese membru konselhu munisipal

Paulo Moniz Maia, Lic.Dir
Presidente Autoridade Munisípal
  • N/A
  • paulo.maia@estatal.gov.tl
Domingos da Costa
Secretario Administração e Financas
  • N/A
  • domingos.dc@estatal.gov.tl
Semedo Lacu Costa
Secretário Municipal do Planeamento, Investimento e Desenvolvimento Integrado
  • N/A
  • semedo.lc@estatal.gov.tl
Julio Carvalho Caeiro
Secretário Municipal dos Assuntos Sociais e Organizações
  • 77304102
  • julio.caeiro@estatal.gov.tl
FRANSCISCO FONTES LEITE
XEFI SUKU AIDABALETE
  • 78066308
  • N/A
Paulo Moniz Maia, Lic.Dir
Presidente Autoridade Munisípal
  • N/A
  • paulo.maia@estatal.gov.tl
MENDES SALVADOR
DIRETOR SERVISU MUNISIPAL PATRIMONIU LOGISTIK
  • 78432798
  • N/A
MIGUEL ALCINO MARIANO,L.Ec
DIRETOR SERVISU MUNISIPAL AGENSIA PLANEAMENTU
  • 78432798
  • N/A
RUI BERE MAU BARROS
DIRETOR SERVISU MUNISIPAL PDIM
  • 77663522
  • N/A
ROSARIO MALI DOS SANTOS
DIRETOR SERVISU MUNISIPAL PNDS
  • N/A
  • N/A

© 2025 Autoridade Municipio Bobonaro