Ernesto de Oliveira Barreto

"Government transparency via digitization of Information System"

Ernesto de Oliveira Barreto | Bobonaro Municipal Authority Mayor

"Government transparency via digitization of Information System"

Ernesto de Oliveira Barreto, natural de Bobonaro, moris iha loron 01 de agostu de 1955 iha Ai-Assa, Bobonaro. Moris husi aman naran Celestino da Silva Barreto no inan Dau Mau. Ernesto de Oliveira Barreto hahú ninia carreira profisional hanesan mestre/professor iha tinan 1992 até tinan 2002, hanesan 1º vice secretariado da zona Bobonaro, hanesan administrador do posto, hanesa nofisial ba aprovisionamento iha ministério da edukasaun no ikus liu assumi pasta hanesan presidente autoridade munisípiu Bobonaro.

View Profile
1. Jeografia

Bobonaro mak hanesan munisípiu ida husi Timor-Leste, lokalizado iha parte oeste, ne’ebé halo fronteira ho Munisípiu Ermera ho Ainaro (este), Munisípiu Covalima (sul), Indonésia (oeste) no Munisípiu Liquiça (norte). Munisípiu referido iha postu administrativu 6 Atabae, Balibo, Bobonaro, Cailaco, Lolotoe no Maliana, ne’ebé inklui 50 suku.
Demográfikamente, Bobonaro iha total de populasaun hamutuk 99,956 (projesaun 2019) no densidade populasaun mak 72,38 ba área 1,380.82 km2. Grupu de populasaun ida ne’e, koalia lian : Tetun, Bunak no Kemak.

2. Toponímia

Hanesan mós ho munisípiu seluk, Bobonaro mós iha signifikadu próprio ba naran munisípiu nian. Naran “Bobonaro”, uluk iha tempu kolonia Portugueza mak tau naran ida ne’e. Molok Portuguses tama iha Timor, hanaran Bobonaro uza lingua Bunak no Kemak (lingua ne’ebé domina iha Distritu Bobonaro). Iha lian Bunak: “Ho”  no   “ Nalu”. “Ho” katak raan no “Nalu” katak taan/taha, ne’ebé signika: Fatin ba raan taan (moris). Iha lian Kemak: “Bobo” no “Naru”. “Bobo katak subar no “Naru” katan naruk, ne’ebé signifika: subar naruk – fatin seguru ba subar tempu naruk.

3. Istória

Movimentu resistensia timoroan nian forti tebes hasoru Portugal iha tinan 1720-1913 iha Balibo, Marobo, Cailaco no parte seluk husi Munisípiu laran. Liurai Dom Aleixo ho Xefi Lacu-Mal husi Cailaco halo rezistensia ho revolta kontra Portugueza. Revolta boot acontece iha Cailaco iha Outubru ba Dezembru tinan 1726.
Durante tempu Indonesia, populasaun Munisípiu Bobonaro barak mak sai vitima husi tinan 1975 to’o 1999. Antes forsa Indonesia mai invade Dili iha tinan 1975, sira halo invasaun iha Batugade, Balibo no Maliana iha Otubru no Novembro no depois sira halo invasaun iha Atabae.  Iha tinan 1975 forsa indonesia oho Jornalista Internasional nain lima iha Balibo, agora dadaun fatin ida ne’e sai konecidu iha mundo tomak. Iha loron 18 Octubro 1975, forsa indonesia halo asalto no fo canhoadas, bazucadas no morteiras ba Companha 20 linha iha Alto Lebos, Lolotoe hodi destroi total no Falintil barak mak mate. Iha loron 8 Setembro 1999, ema nain 47 mak militar indonesia oho iha Estasaun Policia Maliana no acontesimentu hanesan ne’e mosu mos iha Munisípiu sira seluk. Iha parte seluk, Feto Timor hamutuk ho juventude sira mos halao sira nia knaar ne’ebé importante hodi suporta resistencia liliu konaba aihan no aimoruk. Iha feto Timor oan nain rua: Regina no Maria Tapo mak konesidu iha parte gerrilha nian tanba oho ema forsa indonesia nian ho rama no baku malu.

4. Klima

Em termos de klima, durante fulan Novembro to’o Abrli tempu udan no husi fulan Maio to’o Setembro tempu bailoron ka udan uitoan no iha fulan outubro anin bot no temperatura aumenta. Ba fatin ne’ebé ho altitude boot, iha temperatura ne’ebé tuun too 15°C no udan been barak, maibe ba fatin ne’ebé altitude ki’ik nia temperatura em geral varia husi 30° to’o 35 °C no iha kalan varia husi 18° to’o 20°C no iha tempu udan, udan been menus.

5. Pontu Interese

Pontu interese husi munisípiu Bobonaro inklui Bee Manas iha Marobo, Tasi Ibun Atabae, Fonte Português iha Balibo, Ailaran Lulik iha Balibo, Foho Loelako, Mota Picigi iha Lolotoe, Blacun Waterfall iha Marobo.

Explore & get to know the municipality

Annual Plan

Year Proposed value Attachment
No data

Annual Budget Allocation

Year Budget Allocated
No data
Members

Meet Council Members

Ernesto de Oliveira Barreto
Presidente Autoridade Munisípiu Bobonaro
  • +67077311654
  • eobarreto@municipio.gov.tl
Benjamin Maia
Chefe do Suco Cova
  • N/A
  • N/A
Marcelino Mau Mori Magno
Chefe do Suco Leolima
  • N/A
  • N/A
Agusto Dato Buti
Chefe do Suco Sanirin
  • N/A
  • N/A
Januario Moises
Chefe do Suco Batugade
  • N/A
  • N/A
Ernesto de Oliveira Barreto
Presidente Autoridade Munisípiu Bobonaro
  • +67077311654
  • eobarreto@municipio.gov.tl
Francisco Fontes
Xefe Suco Aidabaleten
  • +67078066308
  • N/A
Alfredo Zacarias dos Reis
Diretor Servisu Munisipal Agua Saneamento no Ambiental
  • +67078189743
  • N/A
Henriquito Marques Leite
Diretor Jestaun Merkadu
  • +67077153860
  • N/A
Mariano V. Amaral
Coordenador STAE
  • +67078385040
  • N/A

© 2023 Bobonaro Municipal Authority